С празьникам!)

Вот такое интересное поздравление с Днем Беларуской Военной Славы (08.09) я нашла на просторах соцсети "Фейсбук" (стиль и авторские знаки, язык повествования - трасянка- сохранены :) ):

Здраствуйце, друзья!
Паздравляю вас с прашэдшым празьнiкам - Днём Беларускай Вайсковай Славы!
Жэлаю вам здаровья, шчасьцья, далгалецiя, усьпехав, лiчнай жызьнi, многа дзенег, дзiцей i нiкагда не балець.

Для тых жа, хто дакладна ня ўпэўнены, чым канкрэтна нам трэба ганарыцца ў гэты знамiнацельны дзень, паспрабую распавесьцi сутнасьць тае знакамiтае, найбуйнейшае ў Эўропе XVI стагодзьдзя разборкi - нармальнымi, простымi словамi. Бяз патасу, гiстэрык i залiшнiх зiгакiданьняў.

Карочэ...

Роўна 499 гадоў таму дзеды нашы очэнь сiльна ваевалi.
I ваевалi яны, што цiкава, з брацьямi нашымi маскалямi.

А пачалося ўсё з таго, што цар i вялiкi князь усяе Масковii Васiлей III (апора наша й надзёжа) вырашыў у далёкiм 1512 годзе "вызвалiць" простых рабочых i крэсцьян ВКЛ ад лiтоўскага ды польскага буржуазна-капеталiсьцiчэскага iга i напаў раптоўна на Смаленск - "iсконна рускiя землi", ага.

Неўзабаве пасьля гэтага той жа Васiлей разам з тэўтонска-фашысцкiм каралём Максiмiлiянам I заключылi саюз з адпаведнаю дамоваю, якая была накiраваная супраць нашае з вамi, сябры, незалежнасьцi.
Мэта - традыцыйная: падзялiць тэрыторыю, занятую ВКЛ-РП, памiж сабою. Бо моцная ды буйная буферная дзяржава "ад мора да мора" двум акупантам тут нафiг нi разу ня ўпала.
Польшча, па традыцыi, адыходзiла фашыстам, а ВКЛ - маскалям.
Але Вялiкi князь Жыгiмонт Стары здолеў-такi сабраць у Менску войска на чале зь ня менш вялiкiм гетманам Канстантынам Астроскiм - i вырушыць яго супраць ардынскае навалачы...

Суадносiны бакоў былi прыблiзна наступнымi: у ВКЛ - крыху болей за 35.000 ваяроў, а ў Масковii - over 9000 (каля 80.000 дзiкуноў - прадстаўнiкоў "маскоўскай рацi").

Ня будзьма тут удавацца ў дэталi бiтвы, бо гэта надта сумна - войскi, бойкi, залпы, флангi, танкi...
Але варта адзначыць, што менавiта вайсковы генiй Астроскага стаў прычынай таго, што нашыя войскi вельмi паказальна ды пазорна надавалi маскалям "по щщам" - устроiлi гэтай рацi вясёлае пацi.

Тактыка маскоўскага войска была традыцыйнай: завалiць працiўнiка мясам. Да таго ж, на вынiк бiтвы вельмi паўплывала адсутнасьць сувязi ды каардынацыi дзеяньняў памiж часткамi чырвонае армii.
У той жа час спадар Астроскi праявiў вялiкi гетманскi талент: спачатку заманiў плойму iванаў у пастку, потым ударыў прыхаванымi загадзя гарматамi, а пасьля зладзiў камунякам ciламi крылатых гусараў нашую знакамiтую Лiтоўскую Пагоню...

Канешне, вынiкi дадзенае бiтвы ў далейшым шырока выкарыстоўвалiся пераможцамi ў сваiх прапагандысцкiх мэтах (ну а як? - усё па-чэснаму, iзьвiнiце...), але некаторыя дасьледчыкi сьцьвярджаюць, што скончылася гэная разборка прыблiзна наступным чынам:

Войска ВКЛ страцiла каля 500 гусараў ды iншых ваяроў... ну, тысячу, ладна... ну, паўтары (калi ўжо лiчыць санiтарныя ды экалягiчныя пацеры - разам з выпадковымi бусламi, растаптанымi чарвякамi й дняпроўскiмi жабамi).
Войска ж маскоўскае не далiчылася каля 30.000 iванаў, крэсьцьянскiх сынаў. Па традыцыi, шмат хто патануў у Дняпро, а тыя, хто патрапiў у палон, былi абвешчаныя потым самiм Васiлём прэдацелямi, iзьменьнiкамi родзiны, контррэвалюцыоннымi iлiментамi i агентамi ЦРУ, сфабрыкованнымi ў Польшчы...
Знаёма, праўда?

Маскалi пабеглi ад нас прэч - хлябаць лапцямi шчы, пiць вотку й плакаць в бiрозку.
Дамову з ардынцамi Максiмiлiян адразу ж разарваў, iба кашы з такiмi "саюзьнiчкамi" ня зварыш...

А ВКЛ наперадзе чакалi павага ад усяго цывiлiзаванага сьвету, шакiраваннага такiм паваротам сабыцiй, вялiкi гонар за вялiкую перамогу i шмат гадоў мiрнага, спакойнага, нармальнага чалавечага iснаваньня.
***
На досьвiтку перад бiтвай Астроскі зьвярнуўся да сваіх ваяроў з кароткай прамовай: «Мужныя рыцары! Няхай доблесьць і мужнасьць вашы будуць вартыя слаўных бацькаў!..»

Спадзяюся, што нашыя з вамi дзеяньнi таксама будуць вартыя дасягненьняў нашых славутых продкаў.

Бо мы, сябры, - сапраўды магём.
Калi захацiм...